TUĞRUL BEY

TUĞRUL BEY



Tuğrul Bey, Selçuk Bey�in torunudur. Babası Mikail bir savaşta şehit düşünce, Selçuk Bey tarafından Cend şehrinde yetiştirildi. Selçuk Bey�in 1000 veya 1007 yılında vefatı ve amcası Arslan Bey�in ise, Gazneli Mahmut tarafından esir edilmesi üzerine, 1025 yılında Selçuklu Hanedanı�nın başına geçti.

Tuğrul Bey�in ilk yılları, yurt aramak ve dağınık haldeki Müslüman-Türk göçebelerini toparlamakla geçti. 1034 yılında 7-8 bin şehit verdiği savaşta Şah Melik�e karşı ilk mağlubiyetini aldı. 1035 yılında ise ilk zaferini Gazne Hükümdarı Mesut�a karşı elde etti. Bu zafer ile, Selçukluları mültecilikten kurtarıp, ülke sahibi bir devlet haline getirdi.

Nişabur�u başkent seçen Tuğrul Bey, 1038 yılında ilk kez burada Es-Sultanu�l-Muazzam (Büyük Sultan) unvanı ile kendi adına hutbe okuttu.

Daha sonra Gaznelilerle çeşitli tarihlerde savaşan Selçuklular, Tuğrul Bey�in 1040 yılındaki en meşhur zaferi olan Dandanakan Meydan Muharebesiyle, yıkılma tehlikesini bertaraf ettiler. Başkent 1043 yılında Nişaburdan, Çağrı Bey�in komutanı İbrahim Yinal tarafından fethedilen Rey�e nakledildi.

1058�de Abbasi Halifesi, �Cenab-ı Hakk�ın kendisine tevdi ettiği bütün ülkeleri Tuğrul Bey�e devrettiğini� bildirdi.

Tuğrul Bey 1060�ta Mısır Fatımilerini, bir daha toparlanamayacak şekilde bozguna uğrattı. Tuğrul Bey dönemine kadar, Bizans�a karşı sürekli savunma durumunda olan İslam dünyası, Tuğrul Beyle birlikte karşı atağa geçti. Bizans elindeki Anadolu�ya ilk giren Türk Sultanı da Tuğrul Bey oldu.

Tuğrul Beyin amcası Musa Yabgu�nun oğlu Şehzade Hasan, 1048�de Zap Nehri kenarında Bizanslılara mağlup olmuştu. Bunun üzerine Tuğrul Bey tarafından gönderilen İbrahim Yinal ve Kutalmış, Bizans ordusunu Bascan (Hasankale)�da 18 Eylül 1049�da mağlup etti ve kumandanları Liparites�i esir etti.

Tuğrul Bey, Erciş ve Bergri kalelerini de fethederek, Anadolu�nun kilidi olan Malazgirt önünde ordugah kurdu. Fakat Malazgirt, Tuğrul Bey�e nasip olmadı. Bağdat ve Rey�i imar eden Tuğrul Bey, yakalandığı hastalık yüzünden 5 Eylül 1063 Cuma günü vefat etti.